Commissie van deskundigen: Nieuwbouw Sint Jacob past niet in de Plantage

Sint Jacob nieuwbouwl.JPG

Het ontwerp voor het appartementencomplex dat op de plaats moet komen van het voormalig verpleeghuis Sint Jacob aan de Plantage Middenlaan voldoet niet aan redelijke eisen van welstand. Dat harde oordeel velde de Commissie voor Second Opinions van adviesbureau Mooi Noord-Holland in een deze week uitgebracht rapport. De deskundigen op het gebied van omgevingskwaliteit waren ingeschakeld door buurtorganisatie De Groene Plantage, die geen genoegen nam met het eerder uitgesproken positieve oordeel over het ontwerp van de gemeentelijke Commissie voor Welstand en Monumenten.

Volgens de commissie van Mooi Noord-Holland, die bestond uit een architectuurhistorica, een stedenbouwkundig adviseur en twee architecten, houdt het ontwerp geen rekening met de omgeving waarvoor het bedoeld is. De nieuwbouw is rondom vrijwel gelijk in hoogte en architectonische uitwerking en vrijwel zonder geleding, aldus het rapport. Daardoor wordt de hiërarchie van het bouwblok ontkend. Het verschil tussen de aangrenzende straten, met een duidelijke voorzijde aan de Plantage Middenlaan, wordt zo teniet gedaan.

Al even kritisch zijn de deskundigen over de voorgevel die naar hun  mening onvoldoende gearticuleerd is. De uitstekende delen van de gevel steken slechts dertig centimeter naar voren, terwijl het kozijnritme over de totale gevel vrijwel gelijk blijft en de verticale geleding onvoldoende onderscheid maakt in plint, opbouw en kroonlijst. Al met al is de compositie daardoor niet passend in het stadsbeeld ter plaatse, waar andere gebouwen een veel zachtere overgang hebben van publiek naar privé, overgangen die karakteristiek zijn voor de Plantage-buurt.

Wel enthousiast is de commissie over het feit dat het monumentale middendeel van de oudbouw die niet wordt gesloopt, straks vanaf de straat zichtbaar zal zijn door de grote poort in de noordgevel van de nieuwbouw. Maar dat enthousiasme laat onverlet dat de deskundigen het nieuwbouw-ontwerp in zijn totaliteit niet passend vinden in de stedenbouwkundige structuur van de Plantage. 

Direct na het verschijnen van de second opinion heeft woordvoerder Marjolein Swart van buurtorganisatie De Groene Plantage wethouder Eric van der Burg van de gemeente Amsterdam om een gesprek gevraagd. “Liever dan ons alvast beraden op verdere stappen, waarbij wij de gemankeerde besluitvorming aanhangig zullen maken, zouden wij in dialoog willen treden met de ontwikkelaar en de Gemeente om gezamenlijk naar een oplossing te zoeken voor de ontstane situatie, waarbij wij een voor alle partijen bevredigende uitkomst zeker mogelijk achten. Wij menen dat dit proces een dergelijke benadering verdient en hopen dat u dit inzicht met ons zult delen.”